სქესობრივი გზით გადადამდებ ინფექციათა ჯგუფში ერთიანდება ყველა ინფექცია რომელიც გადაეცემა უშუალოდ სქესობრივი  კონტაქტით, შესაბამისად რისკ ჯგუფს დაავადებისა და მისი გავრცელებისთვის წარმოადგენს ყველა სქესობრივად აქტიური  ადამიანი .

განსაკუთრებულ რისკ ფაქტორებს წარმაოდგენს :

• დაუცველი სქესობრივი კონტაქტი. პრეზერვატივის არ გამოყენებამ, არასწორმა ან არათანმიმდევრულმა გამოყენებამ შეიძლება გაზარდოს ინფექციის გადაცემის რისკი. ორალური სქესობრივი კონტაქტი შეიძლება ნაკლებად სარისკო იყოს, მაგრამ ინფექციები მაინც შეიძლება გადაეცეს ლატექსის პრეზერვატივის ან სხვა დამცავი საშუალების გარეშე.

• სქესობრივი კონტაქტი მრავალ პარტნიორთან. რაც უფრო მეტ ადამიანთან გაქვთ სექსუალური კონტაქტი, მით მეტია ინფექციის მიღების რისკი.
• სქესობრივი გზით გადამდები ინფექცია ანამნეზში. ერთხელ ინფიცირება აადვილებს სქესობრივი გზით გადამდები სხვა ინფექციით ინფიცირებას.
• ძალადობა. გაუპატიურებასთან ან თავდასხმასთან გამკლავება რთულია, მაგრამ მნიშვნელოვანია ექიმთან კონსულტაცია, მკურნალობა და ემოციური მხარდაჭერა რაც შეიძლება მალე.
• ალკოჰოლის ან ნარკოტიკების ბოროტად გამოყენება. ნივთიერების ბოროტად გამოყენებამ შეიძლება შეაფერხოს თქვენი აზროვნება, რაც უფრო მეტად გაიძულებთ მიიღოთ მონაწილეობა სარისკო ქცევებში.
• ნარკოტიკების ინტრავენური მოხმარება. ნემსის გაზიარება ავრცელებს ბევრ სერიოზულ ინფექციას, მათ შორის აივ-ს, B ჰეპატიტს და C ჰეპატიტს.
• ასაკი. ახალი ინფექციების ნახევარი გვხვდება 15-დან 24 წლამდე ასაკის ადამიანებში.

სქესობრივი გზით  გადამდები ინფექციების მიმდინარეობა  ხშირად არის უსიმპტომო ან მინიმალური სიმპტომებით გამოხატული შესაბამისად მათ დიაგნოსტირებას და მკურნალობას მნიშვნელოვანი   როლი  ენიჭება შემდგომი  გართულებებისა აღმოსაფხვრელად .

დაუყოვნებლივ მიმართეთ ექიმს, თუ:

• თქვენ ხართ სქესობრივად აქტიური და ფიქრობთ რომ შეიძლება გქონდეთ სქესობრივი გზით გადამდები ინფექცია;
• თქვენ გაქვთ სგგი-ის ნიშნები და სიმპტომები.
• გაქვთ მოჭარბებული  გამონადენი  სასქესო გზებიდან, წვა, ქავილი, გახშირებული მტკივნეული შარდვა სისხლიანი გამოანდენი  სქესობრივი აქტის შემდგომ, მტკივნეულობა მენჯის არეში  სქესობრივი  ცხოვრებისა თუ მის გარეშე, გარეთა სასქესო ორგანოებზე  ნებისმიერი სახის გამონაყარი, თუ წარმონაქმნი.
• როდესაც გეგმავთ, გახდეთ სექსუალურად აქტიური
• ორსულობს დაგეგმვამდე

ზოგიერთი სგგი – როგორიცაა გონორეა, ქლამიდია, აივ და სიფილისი – შეიძლება გადაეცეს დედებიდან ჩვილებს ორსულობის ან მშობიარობის დროს. ჩვილებში ინფექციამ შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული პრობლემები ან სიკვდილიც კი.

შესაძლო გართულებები მოიცავს:

• მენჯის ტკივილი
• ორსულობის გართულებები
• თვალის ანთება
• ართრიტი
• მენჯის ანთებითი დაავადება
• უნაყოფობა
• გულის დაავადება
• ზოგიერთი კიბო, როგორიცაა HPV-თან ასოცირებული საშვილოსნოს ყელის და სწორი ნაწლავის კიბო

დიაგნოსტიკური ტესტები

ლაბორატორიულ ტესტებს შეუძლიათ გამოავლინონ მიზეზი და აღმოაჩინონ კო-ინფექცია, რაც ფასდება ექიმის მიერ სხვა მონაცემებთან კორელაციაში.

• სისხლის ანალიზები
• შარდის ნიმუშების გამოკვლევა
• ნაცხის გამოკვლევა
• სითხის ნიმუშების გამოკვლევა (თუ თქვენ გაქვთ ღია გენიტალური წყლულები, მოწმდება  სითხე და ნიმუშები წყლულებიდან, ინფექციის ტიპის დასადგენად)

ვინ უნდა ჩაიტაროს სკრინინგი სქესობრივი გზით გადამდებ ინფექციებზე?

• ყველამ. სგგი-ის სკრინინგის ერთ-ერთი ტესტი, რომელიც რეკომენდებულია 13-დან 64 წლამდე ასაკის ყველა ადამიანისთვის, არის სისხლის ან ნერწყვის ტესტი ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსზე (აივ), ვირუსზე, რომელიც იწვევს შიდსს. ექსპერტები რეკომენდაციას იძლევიან, რომ მაღალი რისკის მქონე ადამიანებმა ყოველწლიურად ჩაიტარონ აივ ტესტი.
• 21 წლის და მეტი ასაკის ქალებმა (HPV). პაპ ტესტი ამოწმებს საშვილოსნოს ყელის უჯრედებში ცვლილებებს, მათ შორის ანთებას, კიბოსწინარე ცვლილებებს და კიბოს. საშვილოსნოს ყელის კიბო ხშირად გამოწვეულია HPV-ის გარკვეული შტამებით. ექსპერტები გვირჩევენ, რომ ქალებმა ჩაიტარონ პაპ-ტესტი ყოველ სამ წელიწადში ერთხელ 21 წლის ასაკიდან. 30 წლის შემდეგ – HPV ტესტი და პაპ ტესტი ყოველ ხუთ წელიწადში ერთხელ ან, მხოლოდ პაპ ტესტი ან მხოლოდ HPV ტესტი ყოველ სამ წელიწადში ერთხელ.
• 25 წლამდე ასაკის სქესობრივად აქტიურმა ქალებმა (ქლამიდია, გოგონორეა); ექსპერტები გვირჩევენ, რომ 25 წლამდე ასაკის ყველა სქესობრივად აქტიურ ქალს ჩაუტარდეს ტესტი ქლამიდიაზე. გაიარეთ ტესტირება ყოველ ჯერზე, როცა ახალი პარტნიორი გყავთ რადგან ქლამიდიით ინფიცირება არაერთხელ არის შესაძლებელი. გონორეის სკრინინგი ასევე რეკომენდებულია სქესობრივად აქტიურ ქალებში 25 წლამდე.
• ორსულებმა (ქლამიდია, სიფილისი, ჰეპატიტი B და C, HIV);
• ჰომოსექსუალმა მამაკაცებმა; სხვა ჯგუფებთან შედარებით, ჰომოსექსუალი მამაკაცები სგგი-ით ინფიცირების უფრო მაღალი რისკის ქვეშ არიან. საზოგადოებრივი ჯანდაცვის მრავალი ჯგუფი რეკომენდაციას უწევს ამ მამაკაცებისთვის სგგი-ს სკრინინგს ყოველწლიურად ან უფრო ხშირად. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია აივ-ზე, სიფილისზე, ქლამიდიასა და გონორეაზე რეგულარული ტესტირება. ასევე შეიძლება რეკომენდებული იყოს B ჰეპატიტის შეფასება.
• ადამიანებმა დიაგნოსტირებული HIV-ით; თუ თქვენ გაქვთ აივ, ეს მკვეთრად ზრდის სხვა სგგი-ით დაინფიცირების რისკს, ამიტომ რეკომენდებულია დიაგნოსტირებისთანავე დაუყოვნებელი ტესტირება სიფილისზე, გონორეაზე, ქლამიდიასა და ჰერპესზე.
• ადამიანებმა, რომლებსაც ბევრი პარტნიორი ყავთ;
• ადამიანებმა, რომლებსაც ახალი პარტნიორი ყავთ;

მკურნალობა

ბაქტერიებით გამოწვეული სგგდ-ს ან სგგი-ს მკურნალობა უფრო ადვილია. ვირუსული ინფექციების მართვა შესაძლებელია, მაგრამ არა ყოველთვის განკურნება.

თუ ორსულად ხართ და გაქვთ სგგი, მკურნალობის დაუყოვნებლივ დაწყებამ შეიძლება თავიდან აგაცილოთ ან შეამციროს თქვენი ბავშვის დაინფიცირების რისკი.

სგგი-ის მკურნალობა გამომწვევის მიხედვით მოიცავს:

ანტიბიოტიკები. ანტიბიოტიკებს შეუძლიათ მრავალი სქესობრივი გზით გადამდები ბაქტერიული და პარაზიტული ინფექციის განკურნება, მათ შორის გონორეას, სიფილისის, ქლამიდიოზის და ტრიქომონიაზის. როგორც წესი, თქვენ მკურნალობთ გონორეისა და ქლამიდიისთვის ერთდროულად, რადგან ეს ორი ინფექცია ხშირად ერთად ჩნდება.

გარდა ამისა, მნიშვნელოვანია თავი შეიკავოთ სქესობრივი კონტაქტისგან ანტიბიოტიკოთერაპიის დასრულებიდან და ნებისმიერი წყლულის შეხორცებიდან შვიდი დღის განმავლობაში. ექსპერტები ასევე ვარაუდობენ, რომ ქალებს ხელახალი ტესტირება უნდა ჩაუტარდეთ დაახლოებით სამ თვეში, რადგან არსებობს ხელახალი ინფექციის მაღალი შანსი.

ანტივირუსული პრეპარატები. თუ გაქვთ ჰერპესი ან აივ, ექიმი დაგინიშნავთ ანტივირუსულ პრეპარატებს.

ანტივირუსულ პრეპარატებს შეუძლიათ აივ ინფექციის კონტროლი მრავალი წლის განმავლობაში. მაგრამ თქვენ მაინც გექნებათ ვირუსი და კვლავ შეგიძლიათ მისი გადაცემა, თუმცა რისკი უფრო დაბალია.

რაც უფრო ადრე დაიწყებთ, აივ-ის მკურნალობა მით უფრო ეფექტურია. თუ თქვენ იღებთ თქვენს მედიკამენტებს ზუსტად ისე, როგორც მითითებულია, შესაძლებელია სისხლში ვირუსული დატვირთვის შემცირება ისე, რომ ის ძნელად გამოვლინდეს.

პრევენცია

არსებობს რამდენიმე გზა, რათა თავიდან აიცილოთ ან შეამციროთ სგგდ-ის ან სგგი-ის რისკი:

• სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციების თავიდან აცილების ყველაზე ეფექტური გზა არის სქესობრივი კონტაქტისგან თავის შეკავება.
• სგგი-ს თავიდან აცილების კიდევ ერთი საიმედო გზაა გრძელვადიანი ურთიერთობა, რომელშიც ორივე ადამიანს აქვს სექსუალური კონტაქტი მხოლოდ ერთმანეთთან და არცერთი პარტნიორი არ არის ინფიცირებული.
•  ადრეული ვაქცინაცია, სქესობრივი კონტაქტის დაწყებამდე, ასევე ეფექტურია გარკვეული ტიპის სგგი-ის პრევენციისთვის. ვაქცინები ხელმისაწვდომია ადამიანის პაპილომავირუსის (HPV), A და B ჰეპატიტების პრევენციისთვის. მიიღეთ დეტალური ინფორმაცია აცრების შესახებ ექიმისგან.
• გამოიყენეთ ახალი ლატექსის პრეზერვატივი ყოველი სქესობრივი აქტისთვის.